Διάδοση των επιστημών STEM: μεταδίδοντας τη γνώση

Ας ξεκινήσουμε με μια σύντομη σημείωση: σε αυτό το άρθρο, ο όρος «επιστήμες» θα αναφέρεται πάντα στις επιστήμες STEM.

Η διάδοση των επιστημών μπορεί να οριστεί ως η διαδικασία προσαρμογής της γνώσης ώστε να καταστεί προσβάσιμη στο μη εξειδικευμένο κοινό. Χρησιμοποιείται για να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των επιστημόνων και του ευρύτερου κοινού. Αποτελεί έναν τρόπο επικοινωνίας, στόχος του οποίου δεν είναι να εκπαιδεύσει τους ειδικούς, αλλά να μεταδώσει τη γνώση και να απευθυνθεί στους ανθρώπους ενημερώνοντάς τους για θέματα που δεν γνωρίζουν. Επιτρέπει στο ευρύ κοινό να κατανοήσει τι κάνουν οι επιστήμονες, ποιοι είναι οι στόχοι τους και γιατί κάνουν αυτό που κάνουν.

Πράγματι, πολλοί άνθρωποι μπλοκάρουν μόλις ακούσουν για τις επιστήμες STEM. Οι κλάδοι STEM μπορεί να φαίνονται πολύ περίπλοκοι και τρομακτικοί. Γιατί μας φοβίζουν τόσο πολύ οι επιστήμες STEM; Ένας από τους λόγους ίσως να έχει να κάνει με την προκατειλημμένη στάση και άποψη που διαμορφώνουμε κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής μας (Marshall Shepherd J., 2019). Ένας άλλος λόγος μπορεί να είναι ότι, όταν δεν καταλαβαίνουμε κάτι, τείνουμε να το αρνούμαστε ή να το αμφισβητούμε.

Όλοι αυτοί οι λόγοι καθιστούν τη διάδοση των STEM όχι μόνο ενδιαφέρουσα, αλλά και απαραίτητη. Επιτρέπει την εισαγωγή στις επιστήμες STEM και μπορεί να προκαλέσει το ενδιαφέρον των ανθρώπων οι οποίοι δεν ήταν πρόθυμοι να τις εξερευνήσουν στο παρελθόν. Μπορεί να χρησιμεύσει για την πρόσληψη μελλοντικών επιστημόνων έτσι ώστε να συνεχίσουν να αναπτύσσουν γνώσεις και νέες εφευρέσεις για τη διευκόλυνση των συνθηκών ζωής (Kleine M., 2020). Επιπλέον, οι επιστήμες αφορούν όλους τους ανθρώπους και γι’ αυτό η εξάπλωσή τους είναι υψίστης σημασίας. Η διάδοση των επιστημών μπορεί να αναπτύξει την κριτική σκέψη και να συμβάλει στην επίτευξη της καλύτερης αυτονομίας κατά την αναζήτηση πληροφοριών. Τα άτομα που προωθούν τη διάδοση των επιστημών αποσκοπούν να ενημερώσουν τους πολίτες με τον πιο αντικειμενικό τρόπο και να απομυθοποιήσουν τις επιστήμες δείχνοντας στους ανθρώπους ότι οι επιστήμες STEM δεν προορίζονται μόνο για ένα μέρος του συνολικού πληθυσμού.

Πηγές φωτογραφιών: Vlad Tchompalov / Unsplash

Τα τελευταία χρόνια, έχουμε παρατηρήσει νέες μεθόδους διάδοσης των επιστημών. Για παράδειγμα, πολλά κανάλια στο YouTube έχουν δημιουργηθεί για να εξηγήσουν έννοιες ή να κάνουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο των STEM πιο ελκυστικό.

Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι περιορισμοί. Η εξάπλωση των επιστημών χρησιμοποιεί ορισμένες συντομεύσεις για να διευκολύνει την κατανόηση των εννοιών. Πράγματι, οι επιστήμονες ειδικεύονται σε ένα συγκεκριμένο θέμα που έχουν μελετήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όλα όσα γνωρίζουν ή όλα τα συστατικά στοιχεία ενός υποκειμένου δεν μπορούν να εξηγηθούν τόσο εύκολα. Από την άλλη, μερικοί άνθρωποι εκμεταλλεύονται τις προφορικές τους δεξιότητες για να καταρρίψουν ψευδείς πληροφορίες σε άλλους, προσποιούμενοι ότι διαδίδουν μια συγκεκριμένη έννοια STEM. Πρέπει όλοι να είναι προσεχτικοί σχετικά με το τί ακούνε ή μαθαίνουν καθώς οι ψευδείς ειδήσεις μπορούν να διαδοθούν πολύ εύκολα.

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα διάδοσης των επιστημών, αλλά επιλέξαμε να σας παρουσιάσουμε τρία από αυτά:

  • Ένας από τους πιο διάσημους ανθρώπους που συμβάλλουν στη διάδοση των επιστημών είναι ο Χιούμπερτ Ριβς. Είναι Καναδός ερευνητής ο οποίος είναι πολύ γνωστός για τη διάδοση των εννοιών της αστροφυσικής. Έγραψε αρκετά βιβλία και αγωνίστηκε για οικολογικούς σκοπούς.
  • Το Kurzgesagt είναι ένα γερμανικό στούντιο κινουμένων σχεδίων που ιδρύθηκε από τον Φιλίπ Ντέτμερ το 2013. Το στούντιο διαθέτει ένα κανάλι στο YouTube με βίντεο διάρκειας περίπου 10 λεπτών, με υπότιτλους σε διάφορες γλώσσες. Δημιούργησαν επίσης ένα βίντεο για την επικοινωνία στην επιστήμη.
  • Το τελευταίο παράδειγμα είναι μια γαλλική έννοια που ονομάζεται “Ma thèse en 180 secondes” («Η διατριβή μου σε 180 δευτερόλεπτα»). Πρόκειται για έναν διαγωνισμό για διδακτορικούς φοιτητές όπου καλούνται να παρουσιάσουν το αντικείμενο έρευνάς τους με απλούς όρους, σε ένα ευρύ κοινό. Κάθε φοιτητής πρέπει να κάνει μια σαφή, περιεκτική και πειστική παρουσίαση του ερευνητικού του έργου σε τρία λεπτά. Αυτός ο διαγωνισμός είναι εμπνευσμένος από την τρίλεπτη διατριβή (3MT ®), που σχεδιάστηκε στο Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία.

Ακολουθούν μερικές συμβουλές για τη διάδοση ενός κλάδου STEM και τη διευκόλυνση της κατανόησής του από το ευρύ κοινό:

  • Επικεντρωθείτε στη σαφήνεια του μηνύματός σας και καθορίστε όλες τις επιστημονικές έννοιες που θα χρησιμοποιήσετε.
  • Δημιουργήστε μια σύνδεση με το κοινό σας
  • Μην ξεχάσετε να πλαισιώσετε τη δουλειά σας
  • Να είστε συγκεκριμένοι. Mπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε γραφικά, μεταφορές και βίντεο…
  • Ξεκινήστε έναν διάλογο: μην αφήνετε τον μαθητή να είναι παθητικός και παροτρύνετέ τον να συμμετέχει.

On this website we use first or third-party tools that store small files (cookie) on your device. Cookies are normally used to allow the site to run properly (technical cookies), to generate navigation usage reports (statistics cookies) and to suitable advertise our services/products (profiling cookies). We can directly use technical cookies, but you have the right to choose whether or not to enable statistical and profiling cookies. Enabling these cookies, you help us to offer you a better experience.